3 bẫy nhận thức khiến nhà lãnh đạo ra quyết định sai trong thời đại công nghệ dữ liệu

Dưới đây là 3 loại bẫy nhận thức đó và cách để tránh bị mắc bẫy:

Bẫy xác nhận

Khi bạn cố gắng tìm những thông tin phù hợp với niềm tin sẵn có của mình và từ chối thu nhận những thông tin khác thì bẫy xác nhận có thể xuất hiện. Bạn phải chịu áp lực lớn đến từ người khác khi phân tích dữ liệu và tìm ra những điều hỗ trợ cho quan điểm sẵn có của họ thì khuynh hướng này khó tránh khỏi.

3-bay-nhan-thuc-khien-nha-lanh-dao-ra-quyet-dinh-sai-trong-thoi-dai-cong-nghe-du-lieu-hinh-anh-1

 

Trong một số trường hợp, dữ liệu và việc phân tích dữ liệu đôi khi khiến mọi thứ tệ hơn

 

Bạn không nên né tránh những thông tin không phù hợp với niềm tin sẵn có của mình mà hãy xác định trước cách tiếp cận và phân tích dữ liệu để tránh trường hợp “thu thập dữ liệu có chọn lọc”. Việc chia nhiều nhóm phân tích dữ liệu là một cách giúp bạn tránh được bẫy này. Nếu có những kết luận không giống nhau thì bạn có thể tìm xem sai sót nằm ở đâu.

Bẫy tự tin thái quá

Những nhà lãnh đạo cấp cao thường dễ có khuynh hướng mắc vào bẫy nhận thức này. Họ tin rằng mình được thăng thức nhờ năng lực và khả năng ra quyết định trong quá khứ. Nhưng sự tự tin quá cũng là nhược điểm khiến họ dễ rơi vào cái bẫy này. Nó ngăn cản họ tự vấn về phương pháp của mình, động lực của mình và cách mà họ sẽ truyền thông kết quả đến cho người khác. Nó cũng dễ dàng khiến họ đánh giá thấp quá trình phân tích dữ liệu ngay từ đầu.

Một trong những cách giúp nhà lãnh đạo tránh cái bẫy này là mô tả lại trải nghiệm lý tưởng nhất của mình rồi sau đó so sánh nó với dữ liệu thực tế để xem còn thiếu sót chỗ nào. Khi đã đưa ra dự đoán, bạn cũng cần phải theo dõi các dự đoán của mình và so sánh một cách hệ thống với những điều thực sự diễn ra để kiểm tra độ chính xác của những dự đoán đó.

Hãy lặp đi lặp lại các quá trình này để tạo thành thói quen việc làm cho những lần ra quyết định sau này, nhằm tránh đưa ra quá nhiều thiên kiến về sau.

Bẫy quá ăn khớp

Đây là điều diễn ra khi một mô hình thống kê cho thấy một thông tin ngẫu nhiên chứ không phải là thông tin ẩn sâu bên dưới mà công ty/tổ chức muốn tìm kiếm. Và do đó, nó chỉ có thể phản ánh quá khứ chứ gần như không có giá trị để dự đoán tương lai.

Để tránh bẫy này, bạn có thể tiến hành chia ngẫu nhiên dữ liệu thành một bộ thử nghiệm (dùng để đưa ra dự đoán) và một bộ xác nhận (dùng để kiểm tra độ chính xác của các dự đoán). Cũng giống như cách để tránh bẫy xác nhận, điều cần lưu ý ở đây là tính ngẫu nhiên, nghĩa là đừng lấy dữ liệu theo kiểu có chọn lọc. Sau đó, hãy xem thử xem liệu có thể sử dụng cùng một dữ liệu đó để xây dựng các câu chuyện khác hay không.

BigWorks Tổng hợp.

 Khóa học Dành cho cá nhân liên quan